اقتصاددان مشهور: نگران ابرتورم در ایران هستم
تاریخ انتشار: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۸۴۰۳۱
آفتابنیوز :
پرفسورمحمدهاشم پسران، اقتصاددان برجسته ایرانی، نظرات خود را در مورد مسائل روز اقتصاد ایران و جهان مطرح کرد. این استاد سرشناس ضمن ابراز نگرانی از وقوع ابرتورم در ایران اعلام کرد که یکی از مهمترین موضوعاتی که باید در دستورکار سیاستگذار قرار بگیرد، جلوگیری از وقوع ابرتورم است.
پسران با مرتبط دانستن تحریم و سیاستگذاری اقتصادی بر این نکته صحه گذاشت که در حال حاضر مهمترین عامل تعیینکننده در اقتصاد ایران تحریمهاست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پسران در ادامه به عوامل تورم در ایران پرداخت و گفت که سالها کاهش مستمر ارزش ریال موجب شکلگیری انتظارات قابلتوجهی در مردم شده است. این استاد اقتصاد در ادامه انتظارات تورمی در ایران را متاثر از شوکهای سیاسی دانست. وی در نهایت به ارائه نکاتی درباره بحران بانکی اخیر آمریکا پرداخت.
هاشم پسران در آغاز سخنانش به بررسی مقاله اخیر خود پرداخت. این استاد اقتصاد با اشاره به این نکته که اقتصاد ایران بیش از ۴ دهه تحت تاثیر تحریمهای اقتصادی بوده است، بیان کرد که شدت و آثار تحریمها در دوران مختلف یکسان نبوده و همین مساله موجب شده بررسی دقیق پیامدهای آن نیازمند شاخصی باشد که شدت تحریمها را بسنجد. او با اشاره به این نکته که در گذشته نیز چنین اقداماتی انجام شده است افزود که در کارهای گذشته، شرایط تحریمی با شرایطی مقایسه میشد که در آنها تحریمی وجود ندارد، یعنی اگر اقتصاد تحریم نمیشد وضعیت تورم یا رشد اقتصادی آن چگونه بود؛ اما این شیوه بررسی در مورد اقتصاد ایران چندان کارآمد نیست.
این اقتصاددان در ادامه گفت که بازه زمانی طولانی تحریم ایران و تغییرات گسترده در محیط اقتصاد کلان موجب غیرقابلمقایسه شدن شرایط تحریمی و غیرتحریمی میشود؛ به همین خاطر تلاش شد با تعریف شاخصی جدید شدت تحریمها را بسنجیم. این صاحبنظر اقتصادی اعلام کرد که با الهام گرفتن از برخی اقتصاددانها در زمینه سنجش نااطمینانی، با بررسی چگونگی و میزان تکرار موضوعات مرتبط با آن در روزنامههای معتبر، به ایده تعریف این شاخص جدید دست یافته است.
کدام مهمتر است؛ سیاستگذاری یا تحریم؟
هاشم پسران در پاسخ به این سوال که در شرایط فعلی ایران، سیاستگذاری اقتصادی میتواند با وجود تحریمها به رشد اقتصادی یا مهار تحریمها منتهی شود، گفت که مدیریت اقتصادی کشور تابع شرایط اقتصاد ایران در منطقه و جهان است، یعنی یک کشور با روابط تجاری محدود و غیرقابلگسترش در جهان در نهایت برای رشد اقتصادی با محدودیت واردات و صادرات مواجه میشود؛ به عبارت دیگر اقتصاد برای رشد مستمر یا کاهش تورم به قیود خود وابسته است و تا زمانی که این قیود برداشته نشود، رشد اقتصادی یا کاهش تورم، حتی در صورت تحقق، کوتاهمدت و ناپایدار خواهد بود.
در واقع درحالیکه سیاستهای اقتصادی در ایران اهمیت بالایی دارد، اما تا زمان برطرف نشدن محدودیتهای اقتصاد ایران، نمیتوان توقع حل اساسی و پایدار مشکلات اقتصاد ایران را داشت. او در ادامه نیاز امروز اقتصاد ایران را رشد مستمر اقتصادی برای یک دوره دستکم دهساله دانست.
روسیه با ایران متفاوت است
پسران در پاسخ به این سوال که چرا برخلاف ایران، عملکرد روسیه در مواجهه با تحریمها نسبتا موفق بوده است، بر این نکته تاکید کرد که تحریمهایی که بر ایران وضع شدهاند، قدمتی بیش از چهار دهه دارند، اما عمر تحریمهای روسیه به ۱۸ ماه نیز نمیرسد. این استاد اقتصاد در ادامه به مقایسه ابعاد اقتصاد ایران و روسیه پرداخت و با اشاره به حجم صادرات نفت روسیه، تحریم این کشور با ایران را غیرقابلقیاس خواند.
او در ادامه تاکید کرد با تمام تدابیر اندیشیدهشده از سوی روسیه، هنوز نمیتوان ادعا کرد این کشور با موفقیت توانسته آثار منفی این تحریمها را کنترل کند. پسران در ادامه به تاثیر سیاستهای پولی بانک مرکزی روسیه در کنترل اثر تحریمها پرداخت و گفت که اقدام آنها درست بود، چرا که از قبل این تحریمها را پیشبینی میکردند. اما مساله در ایران حادتر است.
به گفته این اقتصاددان، ایران با کاهش مداوم ارزش پول خود دست و پنجه نرم میکند و این مساله به حدی است که همه پیشبینی میکنند دولت قادر به کنترل این روند نیست و به همین علت به سمت سرمایهگذاریها و روشهایی میروند که بالطبع به کاهش ارزش ریال منتهی خواهد شد.
پسران تاکید کرد در دوره اخیر این امر تسریع شده است و در حال حاضر تورم به سطح ۵۰درصدی نزدیک میشود، از این رو من نگران ابرتورم در ایران هستم و قبل از اینکه اصلا بتوانیم درباره رشد صحبت کنیم، باید سیاستهای دولت بتواند از پس کنترل روند رو به رشد تورم بربیاید.
مساله جهت علیت تورم و ارز
پسران در پاسخ به اختلاف نظر درباره اینکه نرخ تورم باعث افزایش نرخ ارز میشود یا اینکه نرخ ارز نرخ تورم را افزایش میدهد گفت: از نگاه من رابطه علیت دوطرفه است و به نوعی درآن تسلسل برقرار است؛ یعنی نمیتوانید بگویید کدام یک عامل دیگری است. با این حال این استاد دانشگاه در تحلیل نهایی خود تحریمها و سیاستهای منطقهای ایران را عامل اصلی کاهش مستمر ارزش ریال دانست.
به عقیده او تحریمها دسترسی به ارز را کاهش میدهد، ارزش ریال افت میکند و این بحران به تمام اقتصاد منتقل میشود و تورم بالا میرود؛ در این شرایط رشد دستمزدها هم اجتنابناپذیر است و در نتیجه دولت باید مخارجش را بالا ببرد. در این شرایط طبیعی است که این افزایش مخارج از کانال افزایش حجم پول رخ دهد.
این اقتصاددان افزود این افزایش حجم پول نه عامل تورم بلکه نتیجه تورم است، یعنی عوامل اصلی کاهش نرخ ارز و تورم یک مقدارش خارجی است و بعد عوامل داخلی پیدا میشود. پسران در بخش دیگری از سخنانش به این نکته اشاره کرد که نمیشود فقط با سیاستهای پولی و مالی مساله تورم در ایران را حل کرد؛ تورم مثل یک نوع تب است که بالا رفتن آن، نتیجه مسائل عدم تعادل در ساختار داخلی است.
دلاریزه شدن اقتصاد ایران
پسران درباره سناریوی وقوع ابرتورم و دلاریزه شدن اقتصاد ایران توضیح داد و گفت تا اینجا نیز من متعجبم که چگونه هنوز در اقتصاد ایران ابرتورم رخ نداده است. او در ادامه گفت که علت این مساله به تداوم صادرات نفت و محصولات پتروشیمی ایران و دسترسی کشور به دلار بازمیگردد.
طبق نظر این اقتصاددان، در صورتی که رشد کم اقتصاد ایران تداوم پیدا کند و صادرات نیز شاهد افزایش نباشد، رسیدن سطح تورم به ۶۰ یا ۷۰درصد دور از انتظار نیست. این اقتصاددان در ادامه احتمال دلاریزه شدن اقتصاد ایران را کم دانست و در توضیح این مساله گفت که اقتصادهایی که دلاریزه شدهاند، اقتصادهای کوچکی داشتهاند و محدودیت آنها با جهان خارج بسیار کمتر از ایران امروز بوده است.
تحریم از سیاستگذاری قابلتفکیک نیست
پسران در ادامه سخنانش به این نکته اشاره کرد که گاهی گفته میشود تحریم بخشی از مشکلات ایران را ایجاد میکند و عمده مسائل کشور به سیاستگذاری بازمیگردد. اما باید توجه کرد که سیاستگذاری قابلیت تفکیک از تحریمها را ندارد؛ بنابراین اثر تحریم همانطور که در مقاله اخیر به آن اشاره کردیم، فقط مساله آثار مستقیم تحریم بر ارز و درآمد صادراتی ایران نیست؛ بلکه اینها اثرات مستقیم تحریم است. ولی اثرات غیرمستقیم آن ممکن است ارز «چندنرخی» باشد یا ممکن است سیاستهایی را نتیجه دهد که هدف آن دور زدن تحریمهاست.
این موضوع کارآیی اقتصاد را کاهش میدهد. این موارد را میتوان برای یک دوره کوتاه چندساله بیاهمیت دانست، ولی نمیتوانیم با سیاستهای دور زدن تحریم برای یک مدت طولانی اقتصاد را بچرخانیم. البته میشود، ولی خب هزینه دارد.
پیمانهای ارزی دوجانبه ناکافی است
پسران در پاسخ به این سوال که امروزه از پیمانهای ارزی دوجانبه به عنوان راهحلی برای مساله محدودیت ارز یاد میشود گفت: سهم این ارزها در معاملات بسیار کم و محدود است و با وجود امکان استفاده محدود از این ابزارها، نمیتوان کل معاملات خارجی یک اقتصاد را به این ابزار سپرد. او در ادامه به اثرات مثبت بهبود روابط با کشورهای منطقه پرداخت و گفت که این آثار مثبت باید بالفعل شود و ایران بتواند از طریق آنها صادراتش را گسترش دهد، روابطش را بهتر کند و به تسهیل شرایط دادوستد تاجران بپردازد.
گرگومیش بحران بانکی آمریکا
پسران در پاسخ به سوالی درباره کنترل بحران اخیر بانکی اقتصاد آمریکا گفت که تا به حال این بحران موضعی بوده و گسترش پیدا نکرده است، اما ممکن است بانکهای دیگر نیز مسائلی داشته باشند و از این اتفاق متاثر شوند. این استاد دانشگاه با اشاره به افزایش ریسک برخی بانکها به این نکته اشاره کرد که این اتفاق به افزایش ریسک کل نظام بانکی منتهی نشده است. به گفته این اقتصاددان ممکن است نظام بانکی آمریکا دچار بحران گسترده نیز شود و کسی نمیتواند این احتمال را نادیده بگیرد، اما شواهد و قرائن فعلا از موضعی بودن آن حکایت دارد.
منبع: آفتاب
کلیدواژه: تورم جهش تورم پسران در پاسخ تورم در ایران اقتصاد ایران رشد اقتصادی او در ادامه تحریم ها ارزش ریال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۸۴۰۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تحریم ۱۳ فرد و شرکت آمریکایی توسط ایران
وزارت امور خارجه ایران در بیانیه اعلام کرد که ۱۳ فرد و شرکت آمریکایی به دلیل به دلیل حمایت و تامین مالی رژیم صهیونیستی در ارتکاب اقدامات تروریستی و ترویج و حمایت از تروریسیم و نقض فاحش حقوق بشر توسط ایران تحریم شدند. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در راستای اجرای قانون «مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی ایالات متحده آمریکا در منطقه»، به ویژه به استناد مواد 4 و 5 قانون فوق الذکر، اشخاص و نهادهای آمریکایی زیر را به دلیل حمایت و تامین مالی رژیم صهیونیستی در ارتکاب اقدامات تروریستی و ترویج و حمایت از تروریسیم و نقض فاحش حقوق بشری در جنگ علیه مردم فلسطین به ویژه مردم نوار غزه، تحت تحریم قرار میدهد:
اشخاص حقوقی زیر به دلیل حمایت و همدستی با رژیم صهیونیستی در ارتکاب اقدامات شنیع علیه مردم فلسطین به ویژه مردم نوار غزه تحت تحریم قرار میگیرند:
1. شرکت تسلیحاتی لاکهید مارتین (The Lockheed Martin Corporation) به دلیل تهیه و تامین تجهیزات نظامی برای رژیم اسرائیل در طول جنگ غزه؛
2. شرکت جنرال داینامیک (General Dynamics Corporation) به دلیل تهیه گلوله های 155 میلی متری برای رژیم اسرائیل در جنگ علیه غزه؛
3. شرکت اسکایدیو (Skydio) به دلیل ارسال پهپاد به رژیم اسرائیل در جنگ غزه؛
4. شرکت شورون (Chevron Corporation) به دلیل همکاری با اسرائیل در استخراج چاه های گاز واقع در شرق مدیترانه و بهره برداری رژیم اسرائیل از منابع مالی حاصل از آن در حمله به غزه؛
5. شرکت اطلاعاتی خارون (Kharon Company) به دلیل نقش آن در تحریم وزارت خزانه داری آمریکا علیه حماس، کوشش جهت قطع دسترسی حماس و جهاد اسلامی به شبکه انتقال ارز کریپتو به بهانه پولشویی؛
اشخاص حقیقی زیر به دلیل حمایت و همدستی با رژیم صهیونیستی در ارتکاب اقدامات شنیع علیه مردم فلسطین به ویژه مردم نوار غزه تحت تحریم قرار می گیرند:
1. جیسون گرینبلات (Jason Greenblatt): مشاور ارشد دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا به دلیل حمایت از نابودی حماس و اولویت دادن حذف این گروه به هر گونه اقدام اصلاحی در فلسطین؛
2. مایکل روبین (Michael Rubin): از اندیشکده امریکن اینترپرایز به دلیل حمایت از تداوم حمله به حماس تا نابودی کامل این گروه و حذف آن در نوار غزه؛
3. جیسون برادسکی :(Jason Brodsky) مدیر اجرایی گروه اتحاد علیه ایران هسته ای به دلیل طرح ایده های ضد فلسطینی و انتشار گزارش غیر واقعی در مورد جمهوری اسلامی ایران در عملیات طوفان الاقصی؛
4. کلیفورد می (Clifford D. May): رئیس بنیاد دفاع از دموکراسی به دلیل حمایت از اقدامات ضد حقوق بشری در جنگ غزه؛
5. ژنرال برایان فنتون (Bryan P. Fenton): فرمانده نیروهای عملیات ویژه ارتش آمریکا به دلیل کمک اطلاعاتی و امنیتی به رژیم صهیونیستی اسراییل؛
6. براد کوپر(Brad Cooper) : فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا به دلیل حمایت از اقدامات ضد حقوق بشری در جنگ غزه؛
7. گرگ هایز (Gregory J. Hayes) :مدیرعامل شرکت تسلیحاتی RTX به دلیل حمایت از اقدامات ضد حقوق بشری در جنگ غزه؛
جمهوری اسلامی ایران در راستای تعهدات بین المللی خود در حوزه حقوق بشر و نیز در مبارزه با تروریسم و تامین مالی تروریسم، به ویژه مبارزه با تروریسم دولتی ایالات متحده آمریکا ، تحریم های یادشده را علیه اشخاص و نهادهای فوق اعمال مینماید.
کلیه نهادهای جمهوری اسلامی ایران طبق مصوبات مراجع مربوطه، اقدامات لازم را جهت اجرای این تحریم ها معمول خواهند داشت.
درخواست کمیته وزرای کشورهای عربی و اسلامی برای تحریم اسرائیلکنعانی: توسل به ابزار تحریم خللی در عزم ایران ایجاد نمیکندانتهای پیام/